Tại phiên họp trình bày dự thảo sửa đổi Bộ Luật Hình sự, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nêu rõ: Dự thảo đề xuất bãi bỏ hình phạt tử hình đối với 8 trong tổng số 18 tội danh còn áp dụng án tử trong Bộ Luật Hình sự hiện hành. Thay vào đó, các tội danh này sẽ áp dụng hình phạt tù chung thân không xét giảm án, nhằm tiếp tục đảm bảo tính nghiêm khắc, răn đe của pháp luật, đồng thời thể hiện chính sách nhân đạo, tiến bộ của Nhà nước ta.
8 tội danh dự kiến bỏ hình phạt tử hình bao gồm:
- Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.
- Tội phá hoại cơ sở vật chất – kỹ thuật của Nhà nước.
- Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh.
- Tội vận chuyển trái phép chất ma túy.
- Tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.
- Tội gián điệp.
- Tội tham ô tài sản.
- Tội nhận hối lộ.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, quá trình sửa đổi Bộ Luật Hình sự những năm qua đã từng bước giảm số lượng tội danh có áp dụng hình phạt tử hình: từ 44 tội xuống còn 30, sau đó còn 28, và gần nhất là 18 tội. Việc tiếp tục sửa đổi lần này, thay thế án tử hình bằng tù chung thân không xét giảm án, là bước đi phù hợp với xu thế chung, đảm bảo đủ tính răn đe và nghiêm khắc.
Đặc biệt, đối với hai tội danh tham ô tài sản và nhận hối lộ – là các tội danh có động cơ vụ lợi – ông Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh: “Mục đích phạm tội là tiền, cho nên phải đặt trọng tâm vào việc thu hồi toàn bộ tài sản tham ô, hối lộ, chứ không chỉ là xử lý bằng hình phạt tử hình.” Quan điểm này cho thấy sự chuyển hướng rõ nét trong chính sách hình sự: từ trừng trị sang vừa trừng trị, vừa khắc phục hậu quả, thu hồi tài sản cho Nhà nước và nhân dân.
Dự thảo hiện đang được lấy ý kiến rộng rãi để tiếp tục hoàn thiện, trình Quốc hội xem xét trong kỳ họp tới.
